ေၿဗာင္လိမ္တဲ့အက်င့္ေဖ်ာက္သင့္ၿပီ

ဒိေခတ္ ျမန္မာစကားလံုး အသံုးအႏွႈန္းေတြနဲ႔ ျမန္မာစာအေရးအသားေတြ ျမန္မာမဆန္ၾကေတာ့တာ အမ်ားႀကီး ေတြ႔ေနရတယ္။ အေတာ္မ်ားမ်ားက ဘားဂလစ္ရွ္ (Burglish) ျဖစ္ေနၾကၿပီး၊ တခ်ိဳ႔က ဘားနိစ္ (Burnese) တခ်ိဳ႔က ဘားရီးယန္း (Burean) ျဖစ္ေနၾကတယ္။

ပညာရွင္ပီသသူ

ဆရာေမာင္ခင္မင္(ဓႏုျဖဴ) ဟာ ပါေမာကၡ အျဖစ္က အၿငိမ္းစား ယူၿပီးတာေတာင္ ေအးေအးေဆးေဆး မေနဘဲ ပညာရွင္ ပီသစြာ သူ႔ပညာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အလုပ္ေတြကို မနားမေန ဆက္လက္လုပ္ကိုင္ ေနပါတယ္။ ျမန္မာစာ၊ ျမန္မာစကားအေၾကာင္း ဆရာေရးတဲ့ ေဆာင္းပါးေတြ ဂ်ာနယ္ မဂၢဇင္းမ်ားစြာမွာ ေတြ႔ႏိုင္တယ္။ အင္မတန္ ေက်းဇူးတင္ဖို႔ ေကာင္းတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဝမ္းနည္းစရာေကာင္းတာက ဆရာ ဘယ္ေလာက္ အပင္ပန္းခံၿပီး ေရးေရး၊ ျမန္မာစာ ျမန္မာစကားေတြက ပ်က္ျမဲ ပ်က္ေနၾကတာ ျဖစ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ ပိုၿပီး ဝမ္းနည္းစရာ ေကာင္းတာက ဆရာ့စာေတြ ပါေနတဲ့ ဂ်ာနယ္ မဂၢဇင္းေတြ ထဲမွာကို ျမန္မာစကားပ်က္ေတြနဲ႔ ျမန္မာစာပ်က္ေတြ စိတ္ပ်က္စရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ အမ်ားႀကီး ျမင္ေတြေနရတာ ျဖစ္တယ္။

ကိုးရီးယားနဲ႔ တရုတ္ကားေတြ

ျမန္မာစာ ျမန္မာစကားေတြ ပ်က္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္း မ်ားစြာထဲမွာ ကိုးရီးယားနဲ႔ တရုတ္ ဇာတ္လမ္းတဲြေတြ အၾကည့္မ်ားေနၾကတာလည္း ပါလိမ့္မယ္ထင္တယ္။ ဇာတ္လမ္းေတြမွာ ျမန္မာစာတန္း ထိုးအတြက္ ဘာသာျပန္ေပးသူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ျမန္မာစကား ပီသေအာင္ မေျပာတတ္သူေတြလို႔ ယူဆရတယ္။ 'ဘယ္ကလာ ဟုတ္ရမွာလဲ' ဆိုတဲ့ ျမန္မာစကားကို အျမဲတမ္း 'ဘယ္ကသာ ဟုတ္ရမွာလဲ' လို႔ ေရးတတ္ၾကတယ္။ တျခားစကားေတြလည္း အမ်ားႀကီးပါပဲ။ ဒီေနရာမွာ အဲဒီအေၾကာင္း ေရးခ်င္တာ မဟုတ္လို႔ ဆက္မေရးေတာ့ပါဘူး။

ေသြးနားထင္ ေရာက္ေနတာလား

ေရးခ်င္တာက သိပ္ကို တြင္က်ယ္လြန္းလွတဲ့ 'ခ်ျပတယ္' ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္း ကိစၥပါ။ ဒီမနက္ ဂ်ာနယ္ ေကာက္ကိုင္ကိုင္ခ်င္း 'ဘတ္ဂ်က္လိုေငြကိစၥ အိုဘားမားခ်ျပ' ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ကို ေတြ႔လိုက္တာနဲ႔ မ်က္စိ ေနာက္သြားတယ္။ ဒါနဲ႔ ေခါင္းရွင္းေအာင္ ဆိုၿပီး ေပါ့ပ္ဂ်ာနယ္ တေစာင္ယူၾကည့္လိုက္ေတာ့ မ်က္လံုးေတာင္ ျပဴးသြားမတတ္ ျဖစ္သြားတယ္။ ဒီေခတ္ လူငယ္ေတြဟာ ကိုယ္ေျပာတဲ့ စကားရဲ႔ အဓိပၸါယ္ ဘယ္ထိ ေရာက္သြားတယ္ ဆိုတာေတာင္ မသိေလာက္ေအာင္ ညံ့ေနၾကတာလား၊ ဘယ္သူ ဘာထင္ထင္ ဂရုစိုက္စရာ မလိုဘူးဆိုတဲ့ စိတ္ေတြနဲ႔ ေသြးနထင္ ေရာက္ေနၾကတာလားလို႔ မေတြးဘဲကို မေနႏိုင္ေတာ့ဘူး။

အာဏာရွင္ေစာ္နံ

'ပရိသတ္ေရွ႔မွာ ခ်ျပပါမယ္' ဆိုတဲ့ စကားကို မင္းသား မင္းသမီးငယ္ေတြ ေမာ္ဒယ္ေတြ သိပ္အာေတြ႔ေနၾကတယ္။ အေကာင္း မွတ္ ေနၾကသလား မသိဘူး။ ဒီစကားဟာ လူရႊင္ေတာ္ေတြ ပ်က္လံုး ထုတ္ေလ့ရွိတဲ့ အဓိပၸါယ္ထက္ အမ်ားႀကီး ပိုဆိုးပါတယ္။ အလြန္႔အလြန္ကို 'အာဏာရွင္ေစာ္နံ' တဲ့စကားပါ။ ခ်ျပတယ္ဆိုတာ အထက္က ေအာက္ကုိ ခ်ျပတဲ့ သေဘာျဖစ္တယ္။ ဘယ္ကိစၥမဆို အထက္က ဆံုးျဖတ္ၿပီး ေအာက္ကို ခိုင္းေစဖို႔အတြက္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ခ်ေပးလိုက္တာ ျဖစ္တယ္။ ဒီေခတ္နဲ႔ မအပ္စပ္ေတာ့ဘူး။ ဒီမိုကေရစီ ဆိုတာေတာင္ ေအာက္ေျခက စတင္ၿပီး အထက္အဆင့္ဆင့္က အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးရတဲ့ စနစ္ ျဖစ္တယ္။

ခ်မျပနဲ႔ တင္ျပပါ

ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းကို လိုက္မယ္ဆိုရင္ အေတြးအေခၚသာမက အႏွစ္ ၅၀ လံုးလံုး ပိျပားေခါက္ရိုးက်ိဳးေနတဲ့ အမူအက်င့္ေတြပါ ေဖ်ာက္ဖို႔ လိုတယ္။ ဒီစရိုက္ေတြ၊ ဒီအမူအက်င့္ေတြ မေဖ်ာက္ဘဲနဲ႔ ဘယ္ေတာ့မွ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ မထူေထာင္ ႏိုင္ဘူး။ ခ်ျပမယ္ ဆိုတာက အာဏာရွင္ ေခတ္မွာ ေျပာတဲ့စကား။ ဒီမိုကေရစီ ေခတ္မွာေတာ့ တင္ျပမယ္ဆိုတဲ့စကား သံုးရမယ္။ ျပည္သူ႔ေရွ႔ေမွာက္ တင္ျပမယ္။ အမ်ားသိေအာင္ တင္ျပမယ္ စသျဖင့္ေပါ့။ ဒါမွ ျပည္သူက အရွင္သခင္ဆိုတဲ့ ဒီမိုကေရစီရဲ႔ အႏွစ္သာရနဲ႔ ကိုက္ညီမယ္။

ထန္းတက္ဆာေဗး

ေခါက္ရိုးက်ိဳးေနတဲ့ အမူအက်င့္လို႔ ေျပာရင္းနဲ႔ ကိစၥေလးတခု သြားသတိရတယ္။ လိမ္တဲ့အက်င့္ပါ။ ၇ံုးေတြ ဌာနဆိုင္ရာေတြက ဝန္ထမ္းႀကီး ဝန္ထမ္းငယ္မွန္သမွ်ဟာ လုပ္ငန္းအစီရင္ခံစာ တင္ၾကတဲ့အခါ ျဖစ္ေစ၊ အထက္လူႀကီးေတြ လာေရာက္ စစ္ေဆးတဲ့အခါ ျဖစ္ေစ အရွိကို အရွိအတိုင္း၊ အမွန္ကို အမွန္အတိုင္း တင္ျပေလ့မရွိဘဲ သနပ္ခါးလိမ္း၊ ပန္းပန္ၿပီးမွ တင္ျပၾကတယ္။ ဒီအက်င့္ႀကီးက ႏွစ္ ၅၀ ေလာက္ၾကာၿပီ ဆိုေတာ့ လိမ္တာဟာ အစိုးရရဲ႔ လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္တခုသဖြယ္ ျဖစ္ေနေတာ့တယ္။ စာရင္းမွန္ အင္းမွန္ မသိဘဲနဲ႔ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး အစိုးရအေနနဲ႔ လုပ္ငန္းေတြ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွာလဲ။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ အစိုးရလက္ထက္မွာ 'ထန္းတက္ဆာေဗး' ဆိုတဲ့ စကားလံုး ေဝါဟာရတခုေတာင္ ေပၚထြက္လာေသးတယ္။

မေပ်ာက္ေသးဘူး

ၿမိဳ႔နယ္ေတြမွာ ရွိတဲ့ အစိုးရဝန္ထမ္းေတြဟာ အထက္က စိုက္ဧကတို႔ အထြက္ႏႈန္းတို႔ ေတာင္းတဲ့အခါမွာ ကြင္းထဲ ဆင္းမၾကည့္ေတာ့ဘဲ ထန္းပင္ေပၚတက္ၿပီး မ်က္မွန္းနဲ႔ပဲ တြက္ခ်က္တင္ျပေလ့ ရွိတယ္လို႔ ေတာင္သူလယ္သမား ညီလာခံတခုမွာ စတင္ေျပာဆိုလိုက္ရာက ေခတ္စားသြားခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။ အခုအခ်ိန္ထိလည္း ဒီအက်င့္က မေပ်ာက္ေသးဘူး။ ေနရာတိုင္း က်င့္သံုးေနၾကေသးတယ္။ ဥပမာ ရံုးတရံုးကို လူႀကီး လာၾကည့္ေတာ့မယ္ ဆိုတာနဲ႔ သန္႔ရွင္းေရးေတြလုပ္၊ ေဆးေတြ သုတ္ၾကတယ္။ ဒါက လုပ္သင့္တာ လုပ္တာမို႔ ေျပာစရာ မရွိဘူး။ မလုပ္သင့္တာ လုပ္ေနၾကတာကိုေတာ့ ေျပာသင့္ ေျပာထိုက္လို႔ ေျပာလိုက္ပါရေစ။

ဘာေၾကာင့္ မေျပာရဲတာလဲ

မလုပ္သင့္တာကေတာ့ ကိုယ့္မွာ အမွန္တကယ္ မရွိတာကို လိမ္ၿပီး အရွိလုပ္ျပတာ ျဖစ္တယ္။ ရံုးမွာ ကြန္ျပဴတာ မရွိဘူး။ အဲဒါ ကြန္ျပဴတာ ဆိုင္ေတြဆီက ကြန္ျပဴတာ ေလးငါးေျခာက္လံုးေလာက္ သြားငွားၿပီး ရွိဟန္ ျပလိုက္တယ္။ တခ်ိဳ႔မ်ား၊ ကြန္ျပဴတာ ကိုင္တတ္တဲ့ တေယာက္စ နွစ္ေယာက္စေတာင္ မရွိလို႔ ကိုင္တတ္သူပါ ငွားလာရတယ္။ မရွိတာကို သိရင္ အထက္လူႀကီးက ကြန္ျပဴတာ ခ်ေပးခ်င္ ေပးႏိုင္တာေပါ့။ ကြန္ျပဴတာေတြ ေလးငါးေျခာက္လံုး ေတြ႔သြားေတာ့ ခ်ေပးဖို႔ စိတ္ကူး ဘယ္ရွိေတာ့မွာလဲ။ ဒါ မလိုအပ္ဘဲနဲ႔ လိမ္ညာတာ ျဖစ္တယ္။ မရွိေၾကာင္း အမွန္အတိုင္း ဘာေၾကာင့္ မေျပာရဲတာလဲ။ ေက်ာင္းေတြမွာလည္း အလားတူပဲ။ ကြန္ျပဴတာခန္းတို႔၊ ဓါတ္ခြဲခန္းတို႔ ဆိုတာ တႏွစ္လံုး ေသာ့ခတ္ ပိတ္ထားၿပီး အထက္က လာစစ္မွ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား ထည့္ၿပီး ပံုမွန္ အလုပ္လုပ္ေနၾကသလို ျပေလ့ရွိၾကတယ္။

ပ်ိဳးပင္ေရာင္းတဲ့ျခံ

လြန္ခဲ့တဲ့ ကိုးနွစ္ ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ ေအာက္ဆီဂ်င္ ပိုက္တန္းလန္းနဲ႔ မျဖစ္ခင္က ရန္ကုန္နဲ႔ မလွမ္းမကမ္းမွာ ပန္းေတြနဲ႔ ပ်ိဳးပင္ေတြ စိုက္ေရာင္းေနတဲ့ တပည့္ ေက်ာင္းသားေဟာင္းတေယာက္ရဲ႔ ျခံကို သြားၾကည့္ဖူးတယ္။ ပန္းပင္ေတြ စားပင္ သီးပင္ေတြ စံုလို႔ ၾကည္ႏူးစရာ သိပ္ေကာင္းတယ္။ ျခံတေနရာေရာက္ေတာ့ လူ လက္ခုပ္ တေဖါင္ေလာက္ရွိတဲ့ သရက္ပင္လို၊ ကၽြဲေကာပင္လို အပင္ေတြကို ေျမမွာ ခ်မစိုက္ပဲ ပန္းအိုးႀကီးေတြနဲ႔ စိုက္ထားတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ေျမမခ်ေသးတာလဲ ေမးေတာ့ ဒါက အငွားလိုက္အပင္ေတြလို႔ တပည့္ျဖစ္သူက ျပန္ေျဖတယ္။

ကဲမယံုခ်င္ေန

အံ့အားသင့္ၿပီး မ်က္လံုး အျပဴးသားနဲ႔ ၾကည့္ေနတာကို ျမင္ေတာ့ တပည့္ျဖစ္သူက ဖြင့္ပြဲေတြ၊ အခန္းအနားေတြ ရွိတဲ့အခါမွာ ဒီအပင္ေတြ လာငွားၾကတယ္။ အခန္းအနား က်င္းပတဲ့ ေနရာနားမွာ ေျမတူး အိုးပါထည့္ၿပီး ေျမျပန္ဖံုးထားလိုက္တယ္။ အခန္းအနားၿပီးသြားေတာ့မွ ျပန္ေဖာ္ၿပီး လာအပ္တယ္။ တရက္ကို ဘယ္ေလာက္ဆိုၿပီး ငွားရတယ္။ ဒါက ပန္းစိုက္ေရာင္းတာထက္ ပိုအလုပ္ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ဆက္ေျပာတယ္။ အံ့ၾသကုန္ႏိုင္ဘြယ္၊ ကဲမယံုခ်င္ေနလို႔သာ ဆိုလိုက္ခ်င္စိတ္ေတြ ေပါက္လာတယ္။ တခါတည္း အၿပီး စိုက္လိုက္ေတာ့ ဘာျဖစ္သလဲလို႔ ထပ္ဆင့္ ေမးေတာ့ ဖြင့္ပြဲသာ လုပ္တာ လုပ္ငန္းက မၿပီးေသးဘူး။ လူႀကီးေတြ ျပန္သြားမွ ဆက္လုပ္ၾကမွာပါတဲ့။ ဘာေမးေမး သူ႔အေျဖက အဆင္သင့္ပဲ။ လုပ္ငန္းလုပ္ေနတာ ၾကာၿပီဆိုေတာ့ 'ခြင္' ေတြ 'အထာ' ေတြ အားလံုး ညက္ညက္ေၾကေနၿပီ ထင္ပါရဲ႔။

ရံုးတလံုးဓါးတစင္းေခတ္

ဒီလို မ်က္ႏွာေျပာင္ တိုက္ၿပီး ေၿဗာင္လိမ္တဲ့ အက်င့္ဆိုးေတြ ေနရာတိုင္းမွာ အျမစ္တြယ္ေနခဲ့တာ ႏွစ္ေပါင္း ငါးဆယ္ ရွိခဲ့ၿပီ။ တပါတီ တဖြဲ႔ အာဏာရွင္ စနစ္မွာ ရံုးတလံုးပိုင္သူဟာ ဓါးတစင္းပိုင္သူ ျဖစ္တာေၾကာင့္ နီးရာဓါးေၾကာက္ရတဲ့ အစိုးရ အမႈထမ္းေတြ မလႊဲမေရွာင္သာ မလိမ္ခ်င္ မညာခ်င္ဘဲ လိမ္ညာေနၾကရတာကို နားလည္ပါတယ္။

ေၾကာက္စရာမလိုဘူး

ဒါေပမယ့္ အခုေတာ့ တိုင္းျပည္ရဲ႔ ထိပ္ဆံုးက သမတႀကီး ကိုယ္တိုင္က ဒီမိုကေရစီ မေရာက္ေရာက္ေအာင္ သြားမယ္၊ ဒီမိုကေရစီ အႏွစ္သာရ ျဖစ္တဲ့ ျပည္သူ႔ ဆႏၵကို အေလးထားၿပီး၊ ျပည္သူေတြ စိတ္ခ်မ္းေအာင္ လုပ္ရမယ္လို႔ တဖြဖြ ေျပာေနခ်ိန္မွာေတာ့ စနစ္ေဟာင္းက ေၿဗာင္လိမ္ ေၿဗာင္စား လုပ္တဲ့ အက်င့္ေဟာင္းေတြကို သယ္ေဆာင္ မလာသင့္ၾကဘူး။ ျမင္သမွ် ေတြ႔သမွ် လူကို ဒူးတုန္ေအာင္ ေၾကာက္စရာလည္း မလိုဘူး။ ဝန္ထမ္းရဲ႔ အေျခခံ ဂုဏ္သိကၡာကို တန္ဖိုးထားၿပီး ေျပာသင့္ ေျပာထိုက္တာ မွန္သမွ် ရဲရဲေျပာၾကပါလို႔ တိုက္တြန္းႏိႈးေဆာ္ လိုက္ပါရေစ။

လူထုစိန္ဝင္း

၂၇ - ၉ - ၂၀၁၁။

Credit to;